سنسور دمای PT100 بهتر است یا PTC؟ بررسی تفاوت ها

تفاوت PT100 با PTC یکی از موضوعات کلیدی در انتخاب سنسور دما برای کاربردهای صنعتی، آزمایشگاهی و الکترونیکی است؛ چرا که هر یک از این دو نوع سنسور دارای ویژگی‌ها، عملکرد حرارتی و پاسخ‌دهی متفاوتی هستند که می‌توانند مستقیماً بر دقت، سرعت پاسخ، پایداری طولانی‌مدت و هزینه نهایی سیستم تأثیر بگذارند.
در این مقاله به بررسی جامع و فنی این دو سنسور می‌پردازیم تا مشخص شود در شرایط مختلف، سنسور دمای PT100 یا ترمیستور PTC انتخاب مناسب‌تری خواهد بود.

سنسور PT100 چیست و چگونه کار می‌کند؟

سنسور دمای PT100 جزو خانواده سنسورهای RTD (Resistance Temperature Detector) یا همان سنسور دمای مقاومتی است. این سنسور بر اساس تغییر مقاومت فلز پلاتین (Pt) طراحی می شود. مقاومت الکتریکی PT100 با تغییر دما به صورت کاملاً قابل پیش‌بینی و تقریباً خطی تغییر می‌کند. نام PT100 بیانگر این موضوع است که در دمای صفر درجه سلسیوس، این سنسور مقاومت 100 اهم دارد.
این ویژگی خطی بودن تغییر مقاومت موجب دقت و پایداری بسیار بالای سنسور PT100 می شود. همچنین می تواند اندازه‌گیری دما را در بازه وسیعی از دماها با دقت بسیار مطلوبی انجام دهد. معمولاً محدوده اندازه‌گیری این سنسورها بین منفی 200 درجه تا مثبت 850 درجه سلسیوس است. به این دلیل گستره‌ای بسیار بزرگ و مناسب برای کاربردهای صنعتی مختلف محسوب می‌شود.
علاوه بر دقت و گستره دمایی، سنسورهای PT100 از نظر مقاومت در برابر نویزهای الکتریکی، پایداری طولانی‌مدت و حساسیت به تغییرات دما بسیار مناسب و قابل اعتماد هستند. به همین دلایل در صنایع مهمی نظیر نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، تهویه مطبوع و بسیاری دیگر به طور گسترده به کار می‌روند.

ویژگی‌های برجسته و مزایای PT100

  • دقت بسیار بالا با خطی بودن نزدیک به ایده‌آل
  • پایداری و دوام بسیار طولانی حتی در شرایط سخت صنعتی
  • گستره اندازه‌گیری دمای بسیار وسیع و مناسب انواع کاربردها
  • مقاومت مناسب در برابر نویزهای الکتریکی و اختلالات محیطی
  • قابلیت کالیبراسیون مجدد و استانداردسازی در آزمایشگاه‌ها
  • مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط محیطی سخت

ترمیستور PTC چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

در نقطه مقابل، سنسورهای دمایی از نوع PTC (Positive Temperature Coefficient Thermistor) که از جنس مواد نیمه‌هادی یا سرامیکی هستند، عملکردی متفاوت دارند. این سنسورها مقاومتشان به صورت نمایی یا غیرخطی با افزایش دما افزایش یافته و در نتیجه رفتارشان برخلاف PT100 بسیار حساس و غیرخطی است. ترمیستورهای PTC معمولاً در بازه دمایی محدود و مشخص عملکرد مناسبی دارند. این سنسورها به خاطر تغییر ناگهانی مقاومت در دماهای مشخص، بیشتر در کاربردهای حفاظت حرارتی، تشخیص نقطه شکست یا افزایش بیش از حد دما و سیستم‌های ساده کنترل دما استفاده می‌شوند.
محدوده عملیاتی ترمیستورهای PTC معمولاً تا حدود 150 درجه سانتی‌گراد است. این محدودیت باعث می‌شود استفاده از آن‌ها در دماهای بالا صنعتی یا بسیار دقیق به چالش کشیده شود. البته مزیت بزرگ ترمیستور PTC، هزینه پایین‌تر، پاسخ سریع و حساسیت بالا در دماهای پایین تا متوسط است. این مزایا باعث شده در کاربردهای خانگی و صنعتی سبک، این نوع سنسور بسیار پرطرفدار باشد.

مزایای برجسته ترمیستورهای PTC

  • حساسیت بسیار بالا به تغییرات دما در محدوده کاری خود
  • هزینه ساخت و نگهداری پایین‌تر نسبت به سنسورهای PT100
  • اندازه کوچک و سرعت پاسخ بسیار سریع نسبت به RTD
  • مناسب برای کاربردهای حفاظتی و هشداردهنده دماهای بحرانی
  • نصب و راه‌اندازی آسان و مصرف انرژی بسیار پایین

جدول مقایسه PT100 با PTC

پارامترPT100PTC
جنس سنسورپلاتین خالص (فلز)مواد نیمه‌هادی یا سرامیکی
محدوده دمای کاریگسترده، منفی 200 تا مثبت 850 درجهمحدود، معمولاً تا حدود 150 درجه
دقت اندازه‌گیریبسیار بالا و خطیکمتر و غیرخطی
پایداری طولانی‌مدتبسیار بالامتوسط و کمتر
سرعت پاسخمتوسطبسیار سریع
کاربرد اصلیاندازه‌گیری دقیق دما و کنترل صنعتیحفاظت حرارتی و کاربردهای هشداردهنده
مقاومت در برابر نویز و اختلالبالاپایین‌تر
قیمتبالاترپایین‌تر
عمر مفیدطولانیکوتاه‌تر

کاربردهای صنعتی

سنسور PT100 در صنایع دقیق و حساس

به دلیل دقت فوق‌العاده بالا و پایداری بی‌نظیر، سنسور PT100 در فرآیندهای صنعتی حساس مانند پالایشگاه‌های نفت، صنایع دارویی، نیروگاه‌ها، خطوط تولید مواد غذایی و فرآیندهای شیمیایی کاربرد گسترده‌ای دارد. این سنسور قادر است دما را با کمترین خطا و نوسان اندازه‌گیری کرده و اطلاعات دقیق و قابل اطمینانی برای سیستم‌های کنترل اتوماتیک فراهم آورد.

ترمیستور PTC در حفاظت حرارتی و کاربردهای سریع

از سوی دیگر، ترمیستورهای PTC به خاطر پاسخ سریع و حساسیت بالایشان در سیستم‌های حفاظتی که نیاز به قطع سریع جریان یا هشدار در شرایط افزایش دمای ناگهانی دارند، بسیار مفید هستند. همچنین به دلیل هزینه کمتر، در تجهیزات خانگی مثل یخچال‌ها، سیستم‌های تهویه و برخی کاربردهای صنعتی سبک بسیار استفاده می‌شوند.

چرا باید سنسورهای دمای خود را از گروه صنعتی ابزار دقیق ساتراپ دما تهیه کنید؟

گروه صنعتی ابزار دقیق ساتراپ دما با سال‌ها سابقه درخشان و تخصصی در زمینه تأمین انواع سنسورهای دما از جمله سنسورهای PT100 و ترمیستورهای PTC، بهترین و باکیفیت‌ترین محصولات را با استانداردهای روز دنیا به بازار عرضه می‌کند.
ما تضمین می‌کنیم که محصولات ما علاوه بر دقت و کیفیت بالا، دارای خدمات پس از فروش قابل اعتماد، گارانتی رسمی و قیمت‌های کاملاً رقابتی باشند تا مشتریان عزیز بتوانند با خیالی آسوده و با اطمینان کامل، انتخابی هوشمندانه و متناسب با نیازهای تخصصی خود داشته باشند.
همچنین کارشناسان فنی و مهندسی ساتراپ دما آماده ارائه مشاوره تخصصی و راهنمایی دقیق جهت انتخاب بهترین سنسور دمایی متناسب با شرایط کاری شما هستند. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان می‌توانید هم‌اکنون با گروه صنعتی ابزار دقیق ساتراپ دما تماس حاصل فرمایید.

مشاوره قبل از خرید

برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با خرید محصولات می‌توانید با شماره تلفن‌های زیر تماس بگیرید: