ترموکوپل هددار فقط یک سنسور نیست قلب تپندهای سیستمهای کنترل دما در محیطهای صنعتی سخت و پرچالش است! اگر به دقت بیوقفه، دوام بیرقیب و عملکردی قابلاعتماد حتی در شرایط سخت محیطی هستید، زمانی که با قدرت واقعی ترموکوپل هددار آشنا شوید، رسیدهاید.
ترموکوپل هددارچیست؟
ترموکوپل هددار یک سنسور دما است که از دو فلز غیرهمجنس ساخته میشود و بهواسطهی پدیده ترموالکتریک (اثر سیبک)، تفاوت نقطه دو نقطه را به برق میکند. این سنسور با یک هد فلزی طراحی میشود که محل اتصال سیمها یا ترمینالها را محافظت میکند و امکان نصب و تعویض آسان را فراهم میآورد. این هد معمولاً از تجهیزات یا استنلس استیل ساخته میشود و میتوان از آن جلوگیری کرد یا ضد آب باشد.در یک ترموکوپل هددار استاندارد، اجزای تشکیل دهنده تا بهصورت دقیق طراحی و مونتاژ میشوند این تجهیز بهصورت مستمر، دقیق و پایدار ثبت پتانسیل ناشی از پدیدههای ترموالکتریک (Sebeck Effect) را در محل اتصال گرم (Hot Junction) کرده و به سیستم قابل خوانش در سیستم کنترل تبدیل میشود. اجزای اصلی عبارتاند از:
- المان سنسور ترموکوپل (عنصر ترموکوپل) که از دو فلز غیرهمجنس مانند نیکل-کروم و نیکل-آلومینیوم (در تیپ K) یا آهن و کنستانتان (در تیپ J) ساخته می شود و آن را در ناحیه نوک سنسور، محل اندازه گیری دما را مشخص می کند.
- غلاف محافظ (غلاف یا Thermowell) که از جنس آلیاژهایی مانند SS316L، Inconel 600، Hastelloy C-276 یا حتی سرامیکهای خاص ساخته میشود و وظیفه دارد از المان سنسور در برابر خوردگی، سایش، فشار مکانیکی یا بیشازحد محافظت کند.
جهت آشنایی با انواع غلاف ترموکوپل کلیک کنید.
- هد ترموکوپل (سر اتصال) که بهعنوان محفرستنده نصب شده )؛که بهعنوان محفظهای مطمئن برای نصب بلوک ترمینال (Ceramic Terminal Block) یا مبدل (Head-mounted Transmitter) عمل میکند و باید دارای درجه حفاظت مناسب (IP65 یا IP68) باشد.
- فرآیندی (اتصال فرآیند) شامل رزشامل رزوه BSP/NPT، مهرهماسوره، فلنج استاندارد DIN/ANSI است که مکانیکی ایمن و بدون نشتی را بر روی خطوط روندی ارائه میکند.
ما در این مقاله در رابطه با تعریف فنی ترموکوپل و انواع ترموکوپل در ابزاردقیق صحبت کرده ایم.

کاربرد ترموکوپل هددار در صنعت
ترموکوپل هددار، نهتنها از نظر ساختاری نسبت به نمونههای سیمی یا فشنگی برتری دارد، اما از دیدگاه عملکردی میتوان در محیطهایی با خطا بالا، فشار زیاد، آلودگی شیمیایی، نوسانات شدید و حتی شرایط خطرناک (Hazardous Zones) عملکردی دقیق و ارائه دهد. برخی از خصوصیات شامل موارد زیر است:
- پایداری بلندمدت خروجی در حضور نویزهای الکترومغناطیسی بالا (EMI/RFI) .
- امکان استفاده از مبدل داخل ورودی 4-20 mA هد جهت تقویت و ارسال مسافتهای دور .
- امکان تعویض راحت سنسور داخلی بدون نیاز به دمونتاژ کل تجهیز از روند ;
- استفاده از کابل ضد نویز (Shielded or Twisted Pair) با گلند ضدآب در محل خروجی هد ؛
- تغییرات در پیکربندی، متریال و طراحی با توجه به نیاز دقیق فرآیند صنعتی .
خواندن این مقاله را از دست ندهید:ترموکوپل سرامیکی(بررسی مزایا و کاربردهای آن در صنایع)
مقایسه با مدل های دیگر
ترموکوپل هددار در مقایسه با سایر مدلها مانند ترموکوپلهای سیمی یا فشنگی، قابل توجه است:
ویژگی ها | ترموکوپل هددار | ترموکوپل سیمی |
---|---|---|
مقاومت در برابر | بسیار بالا | کم |
دوام در محیط های صنعتی | عالی | متوسط |
نصب و تعویض آسان | بله | خیر |
کاربرد در محیط های خطرناک | بله | خیر |
کلیک کنید:مقایسه غلافهای استیل و سرامیکی در ترموکوپلها

چرا باید از ساتراپ دما ترموکوپل هددار بخریم؟
در شرایط کیفیت طراحی، انتخاب استاندارد اولیه، رعایت اصول مهندسی، و دقت در ساخت و کالیبراسیون تجهیزات ابزار دقیق، مستقیماً بر عملکرد، ایمنی و بازدهی کل یک سیستم عامل ایجاد کننده، انتخابکنندههای متخصص و قابل اعتماد، اهمیت فوقالعادهای پیدا میکند. گروه صنعتی ابزاردقیق ساتراپ دما با بیش از 15 سال گذشته در طراحی و تولید انواع سنسورهای دما، از جمله ترموکوپل هددار، ساخته شده با اتکا به تیم مهندسی خبره، استفاده از ماشین آلات دقیق CNC، متریال وارداتی درجه یک، و بهرهگیری از کیفیت سطح بالا، محصولات عرضه میشوند که مطابق با استانداردهای جهانی 58 E23401، D60، استانداردهای جهانی 58، D301، 10، 6، 6، 6، 4، 5، 6، 13، 13، 13، 13، 13 میباشند.
ویژگی های کلیدی ساتراپ دما در تجهیزات ترموکوپل هددار شامل:
- طراحی سفارشی مطابق با نیاز فرآیند (دمای کاری، فشار، جنس سیال، نوع محیط)
- قابلیت انتخاب متریال غلاف در برابر خورندگی بالا یا دمای بالا
- مشاوره فنی رایگان توسط ابزار دقیق پیش از خرید
- قیمت رقابتی با تحویل سریع به همراه ضمانت کیفیت ساخت و عملکرد
نکات مهم در هنگام خرید ترموکوپل هددار
خرید ترموکوپل هددار نیازمند توجه به چندین فاکتور کلیدی است که هرکدام میتواند تأثیر زیادی در عملکرد سنسور و تطابق آن با نیازهای خاص فرآیند شما داشته باشد. در این بخش، نکات فنی و مهندسی را بهطور دقیق برای شما شرح خواهیم داد تا انتخاب صحیحی داشته باشید:
1. نوع و دمای مورد نیاز (انتخاب نوع ترموکوپل)
یکی از مهمترین فاکتورهای خرید ترموکوپل هددار، انتخاب نوع صحیح ترموکوپل است که با نیاز دمایی شما مطابقت داشته باشد. انواع مختلف ترموکوپلها بهواسطه ترکیب فلزات متفاوت، دقت و محدوده دمایی متفاوتی دارند. در ادامه بهطور مختصر توضیح میدهیم:
- ترموکوپل نوع K: این نوع ترموکوپل بسیار رایج است و برای دماهای بالا (تا ۱۳۰۰ درجه سانتیگراد) مناسب است. معمولاً از آلیاژ نیکل-کروم و نیکل-آلومینیوم ساخته میشود.
- ترموکوپل نوع J: این نوع برای دماهای پایین تا ۷۵۰ درجه سانتیگراد مناسب است و از ترکیب آهن و کنستانتان ساخته میشود.
- ترموکوپل نوع T: این ترموکوپل برای دماهای پایینتر و محیطهای سرد مناسب است (محدوده دمایی ۲۰۰- درجه تا ۳۵۰ درجه سانتیگراد).
- ترموکوپل نوع R و S: برای دماهای بسیار بالا (تا ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد) مناسب هستند و از آلیاژهای پلاتین و رودیم ساخته میشوند.
بر اساس نیاز دمایی خود، انتخاب صحیح نوع ترموکوپل از اهمیت بالایی برخوردار است.
2. جنس غلاف محافظ (Material Selection)
غلاف محافظ یکی از اجزای حیاتی ترموکوپل هددار است که بهمنظور حفاظت از سنسور در برابر عوامل محیطی مختلف طراحی شده است. جنس غلاف بستگی به نوع محیطی دارد که سنسور در آن نصب خواهد شد. برخی از گزینههای رایج برای جنس غلاف عبارتند از:
- استنلس استیل (Stainless Steel): مناسب برای محیطهای عمومی با دماهای متوسط و غیرخوردنده. این جنس مقاوم در برابر اکسیداسیون است.جهت آشنایی با انواع استنلس استیل کلیک کنید.
- اینکونل (Inconel): انتخاب مناسب برای محیطهایی که دمای بسیار بالا و فشار زیاد دارند.
- سرامیک: برای شرایط بسیار سخت و دماهای بالا استفاده میشود و میتواند در برابر خوردگیهای شدید مقاومت کند.
- تیتانیوم: مناسب برای محیطهای خورنده و شیمیایی، بهویژه در صنایع دریایی و شیمیایی.
انتخاب جنس غلاف به عواملی مانند نوع سیال یا محیط، میزان خوردگی، فشار محیط و دمای کار بستگی دارد.
3. محدوده دمایی عملکرد
قبل از خرید ترموکوپل هددار، باید بدانید که محدوده دمایی کاری سیستم شما چقدر است. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که هر نوع ترموکوپل در دماهای خاصی به بهترین شکل عمل میکند و نمیتواند در دماهای خارج از این محدوده، دقت مطلوبی را ارائه دهد. بنابراین، باید سنسوری را انتخاب کنید که بهطور دقیق با محدوده دمایی سیستم شما سازگار باشد.
4. نوع اتصال فرآیندی (Process Connection)
اتصال فرآیندی، نوع ارتباط سنسور ترموکوپل را با سیستم فرآیندی مشخص میکند. این اتصال ممکن است بهصورت رزوهای (NPT/BSP) یا فلنجی باشد. انتخاب نوع اتصال به طراحی سیستم شما و نوع فرآیند بستگی دارد. برخی از نکات مهم در این زمینه:
- اتصال رزوهای (Threaded): برای نصب ترموکوپل در لولهها یا محفظههای کوچک مناسب است.
- اتصال فلنجی (Flanged): مناسب برای نصب در محفظههای بزرگ و سیستمهای با فشار بالا است.
- اتصال باز (Open): برای نصب در سیستمهایی که نیاز به دسترسی مستقیم به سنسور دارند.
انتخاب نوع اتصال بر اساس طراحی سیستم شما و میزان فشار و دمای فرآیند مهم است.
ما در این مقاله به بررسی انواع اتصالات ترموکوپل پرداخته ایم.
5. درجه حفاظت (IP Rating)
درجه حفاظت (IP) سنسور در برابر نفوذ گردوغبار، آب و سایر مواد خارجی اهمیت زیادی دارد. بهویژه در محیطهای صنعتی که در معرض رطوبت، گردوغبار یا حتی مواد شیمیایی قرار دارند، انتخاب ترموکوپلی با درجه حفاظت بالا ضروری است. بهطور معمول:
- IP65: مقاومت در برابر پاشش آب و نفوذ گردوغبار.
- IP67: مقاومت در برابر غوطهور شدن در آب تا عمق مشخص.
- IP68: مقاومت کامل در برابر آب و گردوغبار.
در صورتی که سنسور در محیطهای بسیار آلوده یا مرطوب نصب میشود، بهتر است ترموکوپلی با درجه حفاظت بالاتر انتخاب کنید.
6. کالیبراسیون و دقت
اطمینان از اینکه ترموکوپل هددار شما به درستی کالیبره شده است و دقت اندازهگیری آن مطابق با استانداردهای صنعتی است، بسیار مهم است. برخی از نکات فنی که باید در نظر بگیرید:
- کالیبراسیون اولیه: حتماً از تأمینکننده بخواهید که گواهینامه کالیبراسیون برای محصول صادر کند.
- دقت سنسور: بررسی کنید که دقت ترموکوپل در محدوده دمایی مورد نیاز شما چیست. بهعنوان مثال، ترموکوپلهای نوع K معمولاً دقتی در حدود ±2 درجه سانتیگراد دارند، اما برخی مدلها ممکن است دقت بالاتری داشته باشند.
برای مطالعه ی روش های کالیبراسیون ترموکوپل کلیک کنید.
7. قیمت و کیفیت
در نهایت، قیمت یکی از عوامل مهم در خرید ترموکوپل هددار است. با این حال، باید توجه داشت که قیمت پایینتر ممکن است با کاهش کیفیت همراه باشد، بهویژه در شرایطی که دقت اندازهگیری و پایداری در محیطهای صنعتی بسیار زیاد باشد. انتخاب ترموکوپلی که هم از نظر کیفیت و هم از نظر هزینه با نیازهای پروژه شما مطابقت داشته باشد، بسیار مهم است.
گروه صنعتی ابزاردقیق ساتراپ دما با ارائه تربا ارائه ترموکوپلهای هددار با بهترین متریال و طراحی دقیق، محصولات را میکند که در محیطهای صنعتی سخت، دقت و عملکرد عالی را تضمین میکنند. این گروه صنعتی بهعنوان یکی از پیشگامان در زمینه تولید و تولید ابزار دقیق، همواره تلاش کرده است تا بهترین کیفیت را با قیمتهای رقابتی ارائه دهد و خدمات خود را از پشتیبانی فنی کامل بهرهمند کند. با خرید از ساتراپ دما ، علاوه بر دریافت محصولات با دقت بالا و طول عمر مفید بیشتر، از مشاوره و پشتیبانی متخصصین فنی این گروه نیز بهرهمند میشود.
مشاوره قبل از خرید
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با خرید محصولات میتوانید با شماره تلفنهای زیر تماس بگیرید: