ترموکوپل پکیج، که در اصطلاح فنی به آن Flame Sensor Thermocouple گفته می‌شود، یکی از حساس‌ترین و حیاتی‌ترین اجزای سیستم‌های گرمایشی گازسوز مانند پکیج دیواری و آبگرمکن است که نه تنها مسئولیت نظارت بر شعله پیلوت و مشعل اصلی را بر عهده دارد، بلکه نقش کلیدی در تضمین ایمنی دستگاه و جلوگیری از نشت خطرناک گاز ایفا می‌کند. این قطعه با بهره‌گیری از اثر سیبک (Seebeck Effect) جریان بسیار کم الکتریکی تولید می‌کند که مستقیماً با شیر گاز در ارتباط است و در صورت خاموش شدن شعله، مسیر گاز را به‌صورت خودکار می‌بندد، بنابراین خرابی یا نقص آن می‌تواند منجر به خطرات جانی و مالی جدی شود.
ترموکوپل پکیج چیست؟
ترموکوپل پکیج در واقع یک سنسور دمایی الکتروترمال است که از اتصال دو فلز غیرهم‌جنس (معمولاً مس و نیکل-کروم یا آهن و مس) تشکیل شده و نوک آن مستقیماً در شعله پیلوت قرار می‌گیرد. عملکرد دقیق آن به این شکل است که:
- شعله پیلوت نوک فلزات را گرم می‌کند.
- به دلیل تفاوت مواد فلزی، یک ولتاژ بسیار کوچک (معمولاً بین 20 تا 30 میلی‌ولت DC) تولید می‌شود.
- این ولتاژ به بوبین شیر گاز منتقل شده و آن را باز نگه می‌دارد.
- در صورت خاموش شدن شعله، ولتاژ قطع شده و شیر گاز بسته می‌شود، که باعث توقف جریان گاز و جلوگیری از خطرات احتمالی می‌گردد.
اجزای اصلی ترموکوپل:
- نوک حساس به حرارت (Hot Junction): نقطه‌ای که دو فلز غیرهم‌جنس به هم وصل شده و دما را حس می‌کند.
- سیم دو فلزی ترموکوپل: وظیفه انتقال ولتاژ تولید شده به شیر گاز را دارد.
- ترمینال خروجی: محلی برای اتصال به بوبین شیر گاز یا کنترل‌کننده الکترونیکی پکیج.
توجه: کیفیت مواد و طول سیم ترموکوپل مستقیماً بر دقت و دوام عملکرد دستگاه تأثیر می‌گذارد.
کلیک کنید تا با تعریف ترموکوپل و انواع ترموکوپل در ابزاردقیق آشنا شوید.
عملکرد ترموکوپل پکیج
عملکرد ترموکوپل پکیج بر اساس اثر سیبک (Seebeck Effect) است. به صورت فنی:
- زمانی که دو فلز غیرهم‌جنس به یکدیگر متصل می‌شوند و یک طرف آن‌ها در معرض حرارت قرار می‌گیرد، اختلاف انرژی الکترونی ایجاد شده و جریان الکتریکی بسیار کم تولید می‌شود.
- این جریان کوچک برای فعال نگه داشتن بوبین شیر گاز کافی است و باعث می‌شود تا شیر گاز باز بماند.
- در صورت خاموش شدن شعله، جریان قطع می‌شود و مسیر گاز بسته می‌شود، بنابراین عملکرد ترموکوپل مستقیماً با ایمنی سیستم مرتبط است.
علائم خرابی ترموکوپل پکیج
ترموکوپل در طول زمان ممکن است دچار خوردگی، شکستگی، یا کاهش بازده ولتاژ شود. برخی از نشانه‌های خرابی شامل:
- خاموش شدن شعله پیلوت پس از چند ثانیه، حتی اگر شیر گاز باز باشد.
- روشن نشدن مشعل اصلی با وجود فعال بودن شیر گاز.
- نیاز به نگه داشتن دکمه جرقه‌زن برای روشن ماندن شعله، که نشان‌دهنده ولتاژ ناکافی ترموکوپل است.
- نشت بوی گاز در زمان خاموش بودن شعله، که می‌تواند خطرناک باشد.
تشخیص به موقع خرابی ترموکوپل، از ایجاد حوادث جدی جلوگیری می‌کند و طول عمر پکیج را افزایش می‌دهد.
خواندن این مقاله را از دست ندهید: علل خرابی ترموکوپل و روش‌های عیب‌یابی
آموزش تست ترموکوپل پکیج با مولتی‌متر
برای تست دقیق ترموکوپل به تجهیزات زیر نیاز داریم:
- مولتی‌متر دیجیتال با قابلیت اندازه‌گیری میلی‌ولت DC
- منبع حرارت مستقیم (مانند فندک بلند)
مراحل تست:
- ترموکوپل را از محل نصب پکیج جدا کنید.
- مولتی‌متر را روی رنج میلی‌ولت DC تنظیم کنید.
- پراب‌های مولتی‌متر را به دو سر ترموکوپل متصل کنید.
- نوک ترموکوپل را با شعله گرم کنید.
- ولتاژ نمایش داده شده باید بین 20 تا 30 میلی‌ولت باشد.
اگر ولتاژ کمتر یا صفر باشد، ترموکوپل خراب است و باید تعویض شود.
مطالعه کنید: مولتی متر چیست و انواع آن کدامند؟|انواع آنالوگ و دیجیتال
آموزش تعویض ترموکوپل پکیج
- قطع کامل جریان گاز و برق پکیج برای ایمنی کامل.
- باز کردن قاب پکیج و دسترسی به ترموکوپل.
- جدا کردن ترموکوپل قدیمی از محل اتصال به بوبین شیر گاز.
- نصب ترموکوپل جدید و اطمینان از محکم بودن اتصالات.
- روشن کردن شعله پیلوت و بررسی ولتاژ تولیدی ترموکوپل.
- اطمینان از عملکرد صحیح مشعل اصلی و ایمنی سیستم.
استفاده از ترموکوپل استاندارد و سازگار با برند پکیج الزامی است.
تفاوت ترموکوپل پکیج و ترموکوپل صنعتی
| ویژگی‌ها | ترموکوپل پکیج | ترموکوپل صنعتی |
|---|---|---|
| نوع فلزات | آهن-مس یا نیکل-کروم | انواع فلزات مانند K, J |
| دامنه دمایی | 200 تا 400 °C | -200 تا +1800 °C |
| کاربرد | ایمنی شعله پکیج | اندازه‌گیری دقیق دما |
| ولتاژ خروجی | 20-30 میلی‌ولت | متناسب با نوع و دما |
نکات مهم خرید ترموکوپل پکیج
- سازگاری با برند پکیج (بوتان، ایران‌رادیاتور، آریستون و غیره)
- طول مناسب سیم ترموکوپل (30 تا 60 سانتی‌متر)
- نوع اتصال (فیش‌دار یا رزوه‌ای)
- جنس نوک ترموکوپل (مس-نیکل یا آلیاژ مقاوم حرارتی)
- ضمانت کیفیت و اصل بودن کالا
انتخاب ترموکوپل با کیفیت بالا باعث افزایش عمر مفید پکیج و کاهش هزینه‌های تعمیر می‌شود.
قیمت ترموکوپل پکیج
قیمت ترموکوپل بسته به برند، کیفیت، طول سیم و نوع اتصال متفاوت و معمولاً متغیر است.
خرید ترموکوپل از فروشگاه ساتراپ دما
فروشگاه ابزار دقیق ساتراپ دما انواع ترموکوپل برای برندهای معتبر را با ضمانت اصل بودن، قیمت مناسب و ارسال سریع ارائه می‌کند.
✅ تنوع مدل‌ها
✅ قیمت رقابتی
✅ مشاوره تخصصی
✅ ارسال سریع به سراسر کشور
همچنین انواع سنسور RTD، ترموکوپل صنعتی، ترموول، ترمومتر و تجهیزات ابزار دقیق در فروشگاه موجود است.
مشاوره قبل از خرید
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با خرید محصولات می‌توانید با شماره تلفن‌های زیر تماس بگیرید: