ترموکوپل روغن چیست و چه نقشی در کنترل دما دارد؟

ترموکوپل روغن یکی از مهم‌ترین حسگرهای اندازه‌گیری دما در سیستم‌های صنعتی و ماشین‌آلاتی است که نیاز به کنترل دمای روغن دارند. این سنسورها در صنایع خودروسازی، نیروگاهی، پتروشیمی، هیدرولیک و بسیاری دیگر از بخش‌های صنعتی استفاده می‌شوند. دمای مناسب روغن در عملکرد بهینه تجهیزات مکانیکی و حرارتی نقش اساسی دارد و از خرابی زودرس قطعات جلوگیری می‌کند.

ترموکوپل روغن چگونه کار می‌کند؟

ترموکوپل روغن بر اساس پدیده ترموالکتریک (اثر سیبک) عمل می‌کند. این سنسور از دو فلز ناهمگون تشکیل شده است که در نقطه‌ای به هم متصل‌اند. تغییر دما باعث ایجاد اختلاف پتانسیل الکتریکی در این اتصال شده و ولتاژ تولیدشده متناسب با دمای اندازه‌گیری‌شده خواهد بود. این سیگنال الکتریکی به کنترلر یا نمایشگر ارسال شده و به دمای قابل‌خواندن تبدیل می‌شود.

استانداردهای جهانی و صنعتی مرتبط با ترموکوپل روغن

ترموکوپل‌های روغن برای دقت و عملکرد بهینه باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی طراحی و تولید شوند. برخی از مهم‌ترین استانداردها عبارتند از:

  1. ANSI (مؤسسه ملی استاندارد آمریکا) – تعیین ویژگی‌های فنی و دقت انواع ترموکوپل‌ها.
  2. IEC 60584 (کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک) – مشخصات دمایی و کلاس‌های دقت ترموکوپل‌ها.
  3. ASTM E230 (انجمن آزمایش و مواد آمریکا) – مشخصات مواد مورد استفاده در ساخت ترموکوپل‌ها.
  4. DIN 43710 (استاندارد آلمان) – استاندارد مخصوص ترموکوپل‌های نوع J و K در صنایع اروپایی.
  5. NIST (مؤسسه ملی استاندارد و فناوری آمریکا) – مراجع کالیبراسیون و صحت اندازه‌گیری دما.

انواع ترموکوپل روغن

ترموکوپل‌های مورد استفاده در روغن بر اساس ترکیب مواد فلزی و دمای قابل اندازه‌گیری به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

  1. ترموکوپل نوع K (نیکل-کروم/نیکل-آلومینیوم): مقاوم در برابر اکسیداسیون، مناسب برای دمای ۰ تا ۱۲۶۰ درجه سانتی‌گراد.
  2. ترموکوپل نوع J (آهن-کنستانتان): مناسب برای دماهای متوسط بین ۰ تا ۷۵۰ درجه سانتی‌گراد.
  3. ترموکوپل نوع T (مس-کنستانتان): دارای دقت بالا برای اندازه‌گیری دمای پایین (بین -۲۰۰ تا ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد).
  4. ترموکوپل نوع N (نیکل-سیلیکون/نیکل-سیلیکون-منیزیم): مقاوم در برابر شرایط سخت و پایدارتر از نوع K در دماهای بالا.

نحوه انتخاب نوع مناسب ترموکوپل برای روغن‌های مختلف

برای انتخاب ترموکوپل مناسب، باید نوع روغنی که در سیستم استفاده می‌شود در نظر گرفته شود. برخی از روغن‌های پرکاربرد صنعتی و معیارهای انتخاب ترموکوپل برای آنها عبارتند از:

  1. روغن هیدرولیک: این روغن در سیستم‌های فشار بالا مانند ماشین‌آلات صنعتی و هواپیماها استفاده می‌شود. ترموکوپل‌های نوع K و N برای این کاربرد مناسب هستند زیرا در برابر فشار و دمای بالا مقاوم‌اند.
  2. روغن موتور: دمای روغن موتور خودروها و تجهیزات مکانیکی متغیر است. ترموکوپل نوع J و K معمولاً برای این موارد انتخاب می‌شوند.
  3. روغن دنده: این روغن در گیربکس‌های صنعتی و خودرویی استفاده می‌شود که تغییرات دمایی زیاد دارد. ترموکوپل نوع J و T که دقت بالایی دارند برای این کاربرد توصیه می‌شود.
  4. روغن توربین: در نیروگاه‌ها و توربین‌های گازی و بخار، ترموکوپل‌های نوع N و K به دلیل مقاومت در برابر دمای بالا گزینه‌های مناسبی هستند.
  5. روغن انتقال حرارت: این روغن در سیستم‌های گرمایشی صنعتی به کار می‌رود. نوع K و N که محدوده دمایی وسیعی دارند برای این محیط‌ها مناسب هستند.

فاکتورهای مهم در انتخاب ترموکوپل روغن

برای انتخاب ترموکوپل مناسب برای کاربردهای مرتبط با روغن، باید به موارد زیر توجه کرد:

  1. دامنه دمایی: بسته به نوع فرآیند، ترموکوپل باید دمای مطلوب را به‌درستی اندازه‌گیری کند.
  2. مقاومت در برابر خوردگی: برخی روغن‌های صنعتی خاصیت اسیدی دارند و ممکن است باعث تخریب ترموکوپل شوند.
  3. سرعت پاسخ‌گویی: در فرآیندهایی که تغییر دما سریع اتفاق می‌افتد، ترموکوپل باید واکنش سریعی داشته باشد.
  4. دقت اندازه‌گیری: دقت بالاتر به معنای کنترل بهینه‌تر دما است که در صنایع حساس اهمیت زیادی دارد.
  5. نوع غلاف محافظ (Sheath): غلاف‌هایی از جنس استیل ضدزنگ، اینکونل و سرامیک برای محافظت از ترموکوپل استفاده می‌شوند.
  6. محیط عملیاتی: وجود لرزش، فشار، آلودگی یا رطوبت بالا می‌تواند بر عملکرد ترموکوپل تأثیر بگذارد.

لینک های مهم:

مشاوره قبل از خرید

برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با خرید محصولات می‌توانید با شماره تلفن‌های زیر تماس بگیرید: